HAZALE – TARİHSEL KÖKEN, AŞİRET YAPISI VE KÜLTÜREL MİRAS

HAZALE – TARÄ°HSEL KÖKEN, AŞİRET YAPISI VE KÜLTÜREL MÄ°RAS

1. Hazale Kelimesinin Kökeni ve Anlamı

“Hazale” kelimesinin kökeni, “Haz” (yarıp ikiye bölmek) ve “Ali” kelimelerinin birleÅŸimi olarak rivayet edilmektedir. Söylenceye göre, Peygamber Efendimiz döneminde gerçekleÅŸen ve geçilmesi zor bir savaÅŸta, aÅŸiretimizin atalarından Ali, zırhını kuÅŸanarak atına biner ve büyük bir cesaretle düÅŸman saflarını yarıp geçer. Bu kahramanlığı sayesinde Müslüman ordusunun zafere ulaÅŸmasına vesile olur. SavaÅŸ sırasında yükselen:

“Haz Ali! Haz Ali!”

nidelerinin zamanla “Hazali / Hazâle” ÅŸeklinde kullanılmaya baÅŸlandığı rivayet edilmektedir.

DerneÄŸimiz kurulurken “Hazâle” kelimesinin anlamı, kurucularımız tarafından:

• PaylaÅŸmak
• BirleÅŸtirmek
• Akrabalık baÄŸlarını güçlendirmek

olarak benimsenmiÅŸtir.

2. AÅŸiretin Tarihsel YerleÅŸimi

Hazale AÅŸireti, Osmanlı döneminde Musul ve Basra bölgelerinde yoÄŸun olarak yaÅŸamaktaydı. 1900’lü yılların başında Orta DoÄŸu’da yaÅŸanan siyasi geliÅŸmelerin ardından aÅŸiret mensupları Türkiye ve Suriye’ye dağılmıştır.

Türkiye’de yerleÅŸim bölgeleri:

• Kilis
• Gaziantep
• Hatay
• Ä°stanbul
• Åžanlıurfa
• Mardin
• MuÅŸ

Suriye’de yerleÅŸim bölgeleri:

• Halep
• Miskene
• Münbiç ve çevresi

Suriye’de yaÅŸayan Hazale mensupları, Türkiye’de yaÅŸayanlarla tam anlamıyla birinci derece akrabadır. Bugün aÅŸiret; 11 oymak ve 43 koldan oluÅŸmaktadır.

3. Hazale Aşiretinin Oymak ve Kolları

1. Atemneler

• Humayitler
• Abdullalar
• Semolar

2. Denedleler

• Barholar
• Alolar

3. Malaleyler

• Zekeyler
• Cuma Malaleyler
• Ahmet Malaleyler
• Abdel Abolar
• Gedrolar

4. Hummadeler

• Muhtarlar
• Abuttlar
• Abalar

5. Nuvafalar

• Sellumlar (Suriye)
• Dırecetler (Suriye)
• Zeyyenler (Suriye)
• Siyetler (Suriye)
• Hadidler (Türkiye)

6. Gidevreler

• Hırdenler
• Tahalar
• DaÄŸlılar
• DoÄŸanlar

7. Suvalhalar

• Direçler
• Hacceyler

8. Ä°brahimetler

• Aydınlar
• Kayalar
• Yılmazlar
• Tilkiler
• Avcılar
• Kolcular
• Serdarlar
• KöroÄŸulları
• Güzel'ler
• Sever'ler
• Özcan'lar

9. Mıdağişler

• GümüÅŸler
• Karalar
• Aslanlar
• Arpacılar
• Yıldırımlar
• Kılıçlar (DerviÅŸ)
• Tikeler
• Kılıçlar (Necip Hoca)
• Görenler
• Ceyhanlar
• Küçük Aslanlar

10. Vıdyenler

11. Abaveyler

 

HAZALE KÖYLERÄ°

1. Geleneksel Köy Mimarisi ve YerleÅŸim Düzeni

Hazale köyleri, kerpiç yapı tekniÄŸinin özgün örneklerini oluÅŸturmaktadır. Uzun yıllar boyunca beton ve briket kullanımının ulaÅŸmadığı bölge, geleneksel mimarisiyle korunmuÅŸ bir kültürel miras niteliÄŸindedir.

Köylerin Suriye sınırına bitiÅŸik olması sebebiyle bir dönem mayınlı alanlara komÅŸu olduÄŸu bilinmektedir. Tarih boyunca bölge halkı, taşımacılık geleneÄŸi ile yaÅŸamlarını sürdürmüÅŸ, 1960’lı yıllara kadar ürünler devecilik ile Halep, Kilis, Antep ve Antakya’ya taşınmıştır. Daha sonra yerini kamyon taşımacılığı almıştır.

Köylerde Arapça ve Türkçe birlikte konuÅŸulmaktadır ve kültürel etkileÅŸim oldukça güçlüdür.

2. Yapı Özellikleri

• Evlerin tamamı kerpiç (saman + toprak + kireç) karışımla yapılmıştır.
• Kadınlar kerpiç ustalığında önemli rol üstlenmiÅŸtir; özellikle sıva iÅŸlemleri kadınlar tarafından yapılır.
• Evler geniÅŸ avlulu, yatay ve yayvan bir yerleÅŸim düzenine sahiptir.
• Köy odası, toplumsal yaÅŸamın merkezidir; misafir ağırlama, toplantılar ve karar süreçleri burada gerçekleÅŸir.
• Evlerde niÅŸler, ocaklar ve oturma alanları geleneksel yaÅŸamı yansıtmaktadır.
• El dokuması kilimler, kültürel sanat mirasının bir parçasıdır.

KÖYLERÄ°N EKONOMÄ°K YAPISI

Köylerde geçmiÅŸten günümüze ekonomik faaliyetler:

• Taşımacılık
• Tarım
• Hayvancılık

temelinde ÅŸekillenmiÅŸtir.

Göç sonrası ÅŸehir yaÅŸamına uyum sürecinde birçok Hazale mensubu, özel sektör ve sanayi alanlarında çeÅŸitli mesleklerde yer almıştır.

Taşımacılık alanında ise önemli bir büyüme yaÅŸanmış ve aÅŸiret mensupları uluslararası taşımacılık yapan firmalar kurmuÅŸtur.

 

Bölgemizden çıkan lojistik firmalar:

1. Aba Trans
2. Aba Lojistik
3. Aslan Global
4. Lion Trans
5. HSB Trans
6. AÄŸdemir Trans
7. Nasuhlar Trans
8. SMA Lojistik
9. Mahmutlar Trans
10. Talha Tur
11. Serdem Lojistik
12. Mizlog Lojistik
13. Ä°snak Lojistik

HALK OYUNLARI

Hazale köylerinde oynanan halk oyunları, Arap ve Türkmen kültürünün etkilerini taşımaktadır.

1. Arabi Velde
2. Kırıkhan
3. Halebi
4. Maney
5. Üçayak
6. Urfalı Zeyno
7. Bellel
8. Orta Oyunlar

 

 

 

KÖYDEN KENTE GÖÇ

1. Göçün BaÅŸlıca Nedenleri

Ä°tici Nedenler

• Tarımda makineleÅŸme nedeniyle iÅŸ gücünün azalması
• Arazi bölünmesine baÄŸlı yoksullaÅŸma
• Kırsal bölgede istihdam olanaklarının yetersizliÄŸi

Çekici Nedenler

• Kentlerde iÅŸ ve gelir fırsatlarının fazlalığı
• EÄŸitim ve saÄŸlık imkânlarına eriÅŸim
• Daha güvenli bir yaÅŸam arayışı
• Sosyal güvence beklentisi
• Ulaşım ve iletiÅŸim imkânlarının geliÅŸmesi

2. Göç Edenlerin KarşılaÅŸtığı Sorunlar

Köyden kente göç edenler, ÅŸehre uyum sürecinde çeÅŸitli zorluklarla karşılaÅŸmaktadır:

• Kültür ÅŸoku
• Kent yaÅŸamındaki farklı sosyal davranış biçimleri
• Yeni ekonomik ve sosyal düzene alışma güçlüÄŸü

Özellikle gençlerde, kırsal yaÅŸamdan kopuÅŸun yarattığı psikolojik ve toplumsal uyum sorunları sıkça görülmektedir.

 

---